وزارت کشور رژیم طالبان از فعال‌سازی دوربین‌های مداربسته در روستاهای دو شهرستان حصه اول و حصه دوم استان کاپیسا خبر داد و اعلام کرد برای این پروژه ۲۰ میلیون افغانی هزینه شده است.

در اطلاعیه‌ای که عبدالمتین قانع، سخنگوی وزارت کشور طالبان، روز چهارشنبه پنجم آذر منتشر کرد، آمده است که در شهر محمود راقی، مرکز استان کاپیسا، که ده‌ها دوربین نظارتی نصب شده است که ۲۴ ساعته فعالیت می‌کنند.  

این نخستین‌بار است که طالبان از نصب و فعال کردن دوربین‌های نظارتی در شهرستان‌ها خبر می‌دهند. ملا عزیزالرحمان صلاح‌الدین، معاون اداره مخابره در وزارت کشور طالبان که مسئولیت نظارت بر پروژه نصب دوربین‌های نظارتی را بر عهده دارد، اعلام کرده است این دوربین‌ها باید در تمامی نقاط پرجمعیت نصب شوند و این روند «در آینده نزدیک» گسترش می‌یابد.

بر اساس اطلاعیه وزارت کشور طالبان، دوربین‌های نظارتی با هدف جلوگیری از حوادث امنیتی، جاده‌ای و ردیابی عاملان این حوادث نصب می‌شوند.

نصب و فعال‌سازی دوربین‌های نظارتی را نخستین‌ بار سراج‌الدین حقانی، وزیر کشور طالبان، اوت ۲۰۲۳ مطرح کرد. پس از آن نماینده  شرکت چینی هوآوی به کابل رفت و در دیدار با مقام‌های وزارت کشور طالبان، طرح راه‌اندازی این پروژه را در ۳۴ استان افغانستان بررسی کرد.

مشخص نیست بودجه این پروژه از درآمدهای رژیم طالبان تامین می‌شود یا چین آن را برعهده گرفته‌ است.

وزارت کشور طالبان در چارچوب این پروژه بیش از ۹۰ هزار دوربین مداربسته در سراسر کابل نصب کرد که یک تیم حرفه‌ای و آموزش‌دیده در مقر این وزارتخانه آن‌ها را کنترل می‌کنند.

طالبان از طریق این مرکز، به طور ۲۴ ساعته بر میلیون‌ها ساکن شهر کابل نظارت دارند. در برخی مناطق از جمله دشت برچی، ارزان قیمت، خیرخانه و دیگر نواحی کابل، مالکان خانه‌ها به دستور طالبان بر در خانه‌های خود چراغ و دوربین مداربسته نصب کردند و باید هرازگاه اطلاعات حافظه این دوربین‌ها را به پاسگاه‌های طالبان تحویل دهند.

برخی مالکان خانه‌ها که در ابتدا به دلایل اقتصادی از نصب دوربین‌های مداربسته خودداری کردند، پس از تهدید‌های طالبان تسلیم شدند.

پلیس طالبان در شماری دیگر از شهرها از جمله مزارشریف در شمال افغانستان نیز در کنار نصب صدها دوربین در خیابان‌های شهر، به مالکان خانه‌ها دستور داده که بر سر در خانه‌هایشان دوربین نصب کنند. در صورت وقوع حوادث امنیتی از جمله انفجار یا تعقیب افراد، طالبان حافظه این دوربین‌ها را از مالکان خانه‌ها جمع‌آوری و بررسی می‌کنند. مالکان خانه‌ها موظف‌اند هزینه این دوربین‌ها را تامین می‌کنند و آن‌ها را ۲۴ ساعته فعال نگه‌ دارند.

میزان حوادث امنیتی در افغانستان در یک‌ سال اخیر کاهش یافته و حملات مرگبار داعش خراسان که در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ جان شماری زیادی از اعضای طالبان و غیرنظامیان را گرفت، تا حدی مهار شده است، اما به رغم نظارت ۲۴ ساعته خیابان‌ها، شهرها و روستاها، اعضای جبهه‌های مقاومت ملی و آزادی افغانستان همچنان به حملات ایذایی و چریکی در برخی شهرها از جمله کابل ادامه می‌دهند.

این دو جبهه مخالف طالبان که از اواخر سال ۲۰۲۲ به جنگ چریکی در شهرها روی آوردند، هنوز جغرافیای مشخصی را در اختیار ندارند و بیشتر با تمرکز بر حمله‌ به ایست‌‌بازرسی‌ها، پاسگاه‌ها، شبیخون‌های جاده‌ای و ترور اعضای طالبان فعالیت می‌کنند.

هنوز طالبان از میزان موثر بودن دوربین‌های نظارتی در کنترل حوادث امنیتی و ردیابی افراد تحت تعقیب گزارش مشخصی منتشر نکرده‌اند و معلوم نیست تیم حرفه‌ای طالبان در وزارت کشور که مسئولیت کنترل این دوربین‌های نظارتی را برعهده دارند، تا چه حد از قابلیت‌های این دوربین‌های نظارتی استفاده می‌کنند.

سازمان‌های حقوق بشری از جمله عفو بین‌الملل با انتقاد از نصب گسترده دوربین‌های نظارتی در رژیم طالبان، آن را اقدامی در جهت «نقض آزادی‌ها و حریم خصوصی مردم به ویژه زنان» می‌دانند به بهانه تامین امنیت انجام می‌شود.